top of page

Çocuk Danışmanlığı
Ayrılma Kaygısı ve Okul Reddi

Ayrılma Kaygısı ve Okul Reddi

Çocuğum bana yapışmaya başladı. Gölgem gibi her yerde eteğimin dibinde. Onsuz hiçbir yere gitmeme izin vermiyor, kendisi de tek başına bensiz hiçbir yere gitmiyor. Bunu denediğimde karnının ağrıdığını söylemeye ve ağlamaya başlıyor. Mahallede oynadığı arkadaşlarının yanına bile gitmiyor artık. Neden böyle yapıyor anlamıyorum. Ne yapacağımı bilemiyorum…

Ayrılma kaygısında, işlevsiz korku, bağlanma figüründen ayrılma ile ortaya çıkar. Çocuğun gelişim sürecine uygun olmayan bu korku ve yoğun strese, bağlanılan kişiden ayrılmanın düşüncesi bile sebep olabilir.

Ayrılma kaygısı durumunda belirtiler:

  • Evden ya da bağlandığı başlıca kişilerden ayrılacak gibi olduğunda veya ayrıldığında aşırı tasalanma,

  • Bağlandığı başlıca kişileri yitireceği ya da bu kişilerin başına hastalık, yaralanma, kaza gibi kötü bir olay geleceğiyle ilgili olarak sürekli bir biçimde, aşırı tasalanma,

  • Bağlandığı başlıca kişilerin birinden ayrılmasına neden olacak bir olay (kaybolma, kaçırılma, hastalanıp hastaneye yatma) yaşayacağıyla ilgili sürekli bir biçimde, aşırı tasalanma

  • Ayrılma korkusundan ötürü, okula veya başka bir yere gitmek için dışarı çıkmayı, evden uzaklaşmayı hiç istememe ya da buna karşı koyma

  • Evde ya da başka ortamlarda tek başına kalmaktan, bağlandığı başlıca kişilerle birlikte olmamaktan sürekli bir biçimde, aşırı tasalanma,

  • Evin dışında ya da bağlandığı başlıca kişilerden biri yanında olmadan uyuma konusunda isteksizlik gösterme ve buna karşı koyma,

  • Yineleyici bir biçimde, ayrılma konusunu da içeren kabuslar görme,

  • Bağlandığı başlıca kişilerden ayrılacak gibi olduğunda veya ayrıldığında bedensel belirtilerle (baş ağrıları, karın ağrıları, bulantı ya da kusma) ilgili yineleyen yakınmalarının olması

Ayrılma kaygısı olan çocukların aşırı talepkâr, bunaltıcı, tatminsiz, kolayca yatıştırılamaz olduğu; buna karşılık ebeveynlerin aşırı düşkün, aşırı koruyucu, tutarsız, birbirinden farklı ebeveyn tutumlarına sahip oldukları ve sonucunda öfke patlamaları, çatışma, suçluluk ve sorunların devam ettiği görülmektedir.

Ayrılma kaygısı, okul reddinin tek sebebi olmasa da bu şikayetin en tipik görülen sebeplerinden biridir. Okul reddi ile beraber görülen ayrılma kaygısı erken dönemlerde müdahale edilmeden bırakılırsa ilerleyen yıllarda panik bozukluk ve agorafobi geliştirmede etkili olabilmektedir.

Bütün okul reddi durumları ayrılma kaygısını yansıtmayabilir. 5-6 yaşlarında ilkokulun başlarında okul reddi görülüyorsa bu büyük çoğunlukla ayrılma kaygısıdır. Ancak 11-12 yaşlarında ortaokul zamanında görülüyorsa ayrılma kaygısı yanında zorbalık veya sosyal kaygı gibi diğer faktörler de düşünülmelidir.

Çocukluk döneminde görülen ayrılma kaygısı ve okul reddinin çözümünde en etkili yaklaşımlardan biri bilişsel davranışçı yaklaşımdır. Bu yaklaşımda çocuğun içsel modelleri, okul faktörleri ve aile faktörleri sürece dahil edilir. Sekonder kazançlar (örn. çocuk ağladığı için annenin işe gitmemesi) belirlenir. Çocuğun gelişim seviyesine uygun olarak kaygı barındıran düşünceleri ele alınır ve kognitif çalışmalar yürütülür. Bunun dışında motivasyon görüşmeleri, rahatlama egzersizleri, ebeveyn/ çocuğa kaygı hakkında verilen psikoeğitim ve okula geri dönme programı oluşturma terapi yaklaşımının diğer boyutlarıdır.

Uzmanlık alanımıza giren tüm konular hakkında,

7/24 aşağıda yer alan formu doldurarak bilgi veya randevu alabilirsiniz.

☏ Randevu Al

bottom of page